Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Avrupa Konseyi'ne bağlı uluslararası bir mahkemedir. 1959 yılında, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) yürürlüğe girmesiyle kurulmuştur. AİHM'in görevi, AİHS'te güvence altına alınmış olan temel hak ve özgürlüklerin üye devletler tarafından ihlal edildiği iddialarına ilişkin başvuruları karara bağlamaktır.
AİHM NEDEN KURULDU?
AİHM, Avrupa'da insan haklarına saygının güçlendirilmesi ve korunması amacıyla kurulmuştur. AİHS'te yer alan temel hak ve özgürlükler, her insanın sahip olduğu evrensel değerlerdir. AİHM, bu hakların üye devletler tarafından ihlal edilmesini önlemek ve ihlal edildiği durumlarda mağdurlara tazminat sağlamak amacıyla faaliyet göstermektedir.
AİHM KARARLARI BAĞLAYICI MI?
AİHM kararları, üye devletler için bağlayıcıdır. AİHM'in verdiği bir karara uymayan üye devlet, AİHM'e karşı yaptırımla karşı karşıya kalabilir. Bu yaptırımlar arasında, tazminat ödeme, AİHS'in ihlal edildiği ilan edilmesi ve hatta üyelikten çıkarılma yer almaktadır.
AİHM KARARLARI UYGULANMADIĞINDA NE OLUR?
AİHM'in verdiği kararlar, üye devletler tarafından genellikle uygulanmaktadır. Ancak bazı durumlarda, üye devletler AİHM kararlarını uygulamayı reddedebilmektedir. Bu durumda, AİHM, üye devlete karşı yaptırım uygulama yoluna gidebilir.