Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiği bildirildi. Rusya'nın Interfax haber ajansının haberine göre, iki lider, Azerbaycan Hava Yolları'na (AZAL) ait bir yolcu uçağının Kazakistan'da düşmesi konusunu ele aldı. Interfax, Rusya Devlet Başkanı'nın söz konusu olay 'Rusya hava sahasında gerçekleştiği' için Aliyev'den özür dilediğini aktardı. Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy de bu açıklamanın ardından bir paylaşım yaparak yaşanan olayla ilgili olarak kendisinin de Azerbaycan Cumhurbaşkanı ile görüştüğünü söyledi.
'RUSYA'NIN 3 BÖLGESİ UKRAYNA'NIN İHA SALDIRISI ALTINDAYDI'
Reuters'ın haberine göre, Kremlin'den görüşmeye ilişkin yapılan açıklamada, "Vladimir Putin, Rus hava sahasında gerçekleşen trajik olay için özür dilemiş ve kurbanların ailelerine derin ve içten başsağlığı dileklerini bir kez daha ifade ederek yaralılara geçmiş olsun dileklerini iletmiştir. Görüşmede, takvimine göre seyir halinde olan Azerbaycan yolcu uçağının defalarca Grozni havalimanına inmeye çalıştığı not edilmiştir. Bu esnada, Grozni, Mozdok ve Vladikavkaz, Ukrayna'nın insansız hava araçları tarafından saldırı altında bulunmaktaydı. Rus hava savunma sistemleri bu saldırıları püskürtmüştür" ifadeleri kullanıldı.
Açıklamada, olaya ilişkin soruşturma açıldığı ve ilgili sivil ve askeri uzmanların sorguya alındığı belirtilerek, şunlar kaydedildi: "Şu anda Azerbaycan Cumhuriyet Başsavcılığı'nın iki görevlisi Grozni'de bulunuyor ve burada Rusya Başsavcılığı ve Rusya Federasyonu Soruşturma Komitesi temsilcileriyle çalışıyorlar. Rusya, Azerbaycan ve Kazakistan yetkilileri de Aktau yakınlarındaki kaza yerinde yakın işbirliği içindedir."
ALİYEV: UÇAK, RUS HAVA SAHASINDA DIŞ MÜDAHALEYE MARUZ KALDI
Basına yansıyan haberlerde, yolcu uçağının Rus hava savunma sistemlerinin saldırısı sonucu düştüğü iddia edilmişti. Aliyev de yaptıkları telefon görüşmesinde, Putin'e uçağın 'Rusya hava sahasında harici bir fiziksel ve teknik müdahaleye maruz kaldığını, kontrolünü tamamen kaybettiğini ve daha sonra düştüğü Aktau'ya yönlendirildiğini' söyledi.
ZELENSKİY: KAZAYLA İLGİLİ ALİYEV'LE GÖRÜŞTÜM
Öte yandan, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy de Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ile uçak kazası hakkında telefonda görüştüğünü açıkladı. Zelenskiy, konuyla ilgili Aliyev'le görüştüğünü belirterek Rusya'nın yaşananlar hakkında açıklama yapması gerektiğini söyledi. Zelenskiy, sosyal medya hesabından Ukraynaca, İngilizce ve Azerice yaptığı paylaşımlarda, Azerbaycan halkına başsağlığı dileklerini iletti.
Düşen yolcu uçağının pilotunun ve tüm kabin ekibinin 'kahramanlığını' öven Vladimir Zelenskiy, şu anda temel öneme sahip önceliğin gerçekten ne yaşandığına dair tüm sorulara yanıt vermek için kapsamlı bir soruşturma yürütülmesi olduğunu belirtti. Zelenskiy, "Rusya'nın açık bir izahat sunması ve dezenformasyon yaymayı bırakması gerekiyor. Fotoğraflar ve videolar, uçağın gövdesinin delikler ve göçükler de dahil olmak üzere hasar aldığını açık bir şekilde gösteriyor; bu da güçlü bir şekilde bir hava savunma füzesinin saldırısına işaret ediyor. Bu durumda Azerbaycan'ı tüm gerekli araçlarla destekleyeceğiz; diğer tüm ülkelere de yardım etme çağrısında bulunuyoruz. Ek olarak, yakın gelecekte ikili temasları yoğunlaştırma konusunda da hemfikir olduk" ifadelerini kullandı.
KREMLİN: DESTEK VERMEYE HAZIRIZ
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov da bugün uçak kazası ve gündemdeki çeşitli konulara ilişkin başkent Moskova'da gazetecilere açıklamalarda bulunmuştu. Rusya Federal Hava Taşımacılığı Ajansı (Rosaviatsiya) Genel Müdürü Dmitriy Yadrov'un kazaya ilişkin açıklamalarda bulunduğunu anımsatan Peskov, "Yadrov, Rusya'nın, kazanın nedenlerini araştırmada hem Kazakistan'a hem de Azerbaycan'a tam destek sağlayacağını söyledi. Rusya'nın buna hazır olduğu ifade edilmiştir" demişti.
Duvar'ın aktardığına göre, Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, soruşturmanın sonucunu beklediklerine işaret ederek "Kremlin’in bu konuda bir şey söylemesi uygun olmayacaktır. Sizden Yadrov'un açıklamalarına odaklanmanızı rica ediyorum" diye konuşmuştu.
NE OLMUŞTU?
Bakü-Grozni seferini yapan AZAL'a ait Embraer 190 tipi uçak, 25 Aralık'ta, Kazakistan'ın Aktau kenti yakınlarında düşmüştü. AZAL, uçakta beş kişilik mürettebat ve 62 yolcudan oluşan 67 kişinin bulunduğunu açıklamıştı. Kazada 38 kişinin hayatını kaybettiği, 29 kişinin kurtulduğu bildirilmişti. Azerbaycanlı yetkililer, uçağın Rus "Pantsir-S" hava savunma sistemi saldırısına maruz kaldığı iddiasını doğrulamıştı. Reuters haber ajansına konuşan kaynaklar da benzer bir saldırıya işaret etmişti.
AZAL, Bakü-Grozni seferini yaparken Kazakistan'ın Aktau kenti yakınlarında düşen Embraer 190 tipi uçağı hakkında 27 Aralık Cuma günü bir açıklama yapmıştı. AZAL'dan yapılan açıklamada, çarşamba günü yaşanan olayla ilgili ilk sonuçlara ilişkin bilgi verilmişti. AZAL, olayla ilgili incelemeden elde edilen ilk sonuçların, düşen yolcu uçağının 'dış fiziksel ve teknik müdahale' yaşadığını ortaya koyduğunu bildirmişti.
Azerbaycan Dijital Kalkınma ve Ulaştırma Bakanı Reşat Nebiyev de uçağın düşmesine ilişkin yapılan incelemeler sonucunda, kalıntılar ve görgü tanıklarının ifadelerinin uçağın dışarıdan müdahaleye maruz kaldığını gösterdiğini söylemiş, "Fakat dış müdahalenin nasıl bir silah olduğu yapılacak soruşturmayla ortaya çıkacak" ifadelerini kullanmıştı.