İlber Ortaylı, 21 Mayıs 1947'de Avusturya'nın Bregenz şehrinde doğmuş Türk tarihçi, akademisyen ve yazardır. Türk Tarih Kurumu şeref üyesidir.
Ortaylı, Uluslararası Osmanlı Etütleri Komitesi yönetim kurulu üyesi ve Avrupa İranoloji Cemiyeti ve Avusturya-Türk Bilimler Forumu üyesidir.
İlber Ortaylı, iki yaşındayken ailesiyle birlikte Türkiye'ye göç etti. İlk ve orta öğrenimini İstanbul'da Saint George Lisesi'nde tamamladı. 1965 yılında Ankara Atatürk Lisesi'nden mezun oldu. 1969 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nden mezun oldu. 1973 yılında Chicago Üniversitesi'nde tarih alanında yüksek lisans yaptı. 1974 yılında aynı üniversitede doktorasını tamamladı.
Ortaylı, 1975 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nde asistan olarak çalışmaya başladı. 1982 yılında doçent, 1989 yılında profesör oldu.
1989-2002 yılları arasında Siyasal Bilgiler Fakültesi'nde İdare Tarihi Bilim Dalı Başkanı olarak görev yaptı. 2002 yılında Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Tarihi anabilim dalı başkanı oldu.
Ortaylı, 2005-2012 yılları arasında Topkapı Sarayı Müzesi'nin başkanlığını yaptı. Halen Milli Saraylar Bilim Kurulu Başkanı'dır.
Ortaylı, Osmanlı tarihi, Türk-Rus ilişkileri ve Avrupa tarihi üzerine yaptığı çalışmalarla tanınır. 45'ten fazla kitabı ve 200'den fazla makalesi yayınlanmıştır. Eserleri, 6 dile çevrilmiştir.
Ortaylı, televizyonda ve radyoda yaptığı programlarla da geniş bir kesime ulaşmıştır. TRT, CNN Türk, NTV ve Habertürk gibi kanallarda programlar yapmıştır.
Ortaylı, 2018 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı bakanlık danışmanı oldu.
Ortaylı, evli ve bir çocuk babasıdır.