Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezinin Türkiye genelinde yaptığı anket çalışması, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin DEM Parti Eş Genel Başkanları ile tokalaşma hamlesiyle başlayan çıkışlarının kamuoyundaki etkisini ortaya koydu. Araştırmaya göre, tokalaşma kamuoyunda olumlu karşılık bulsa da bu çıkışların yeni bir çözüm ve müzakere sürecine dönüşmesini mümkün görenlerin oranı düşük.
Araştırmanın sonuçları, ekonomik kriz ve işsizliğin Türkiye’nin öncelikli sorunu olmaya devam ettiğini, Kürt sorununda yeni bir müzakere süreci için toplumsal beklentinin de hâlâ yüksek olduğunu gösteriyor.
EN ÖNEMLİ SORUN EKONOMİK KRİZ
27 Ekim -15 Kasım 2024 tarihleri arasında 19 ilde, 1358 kişiyle yapılan araştırmaya göre, katılımcıların yüzde 38,9’u Türkiye’nin en büyük sorununun ekonomik kriz ve işsizlik olduğunu düşünüyor. Ekonomik krizle birlikte Kürt sorunu (%9,5), hukuk sisteminin durumu (%9,4) ve demokrasinin olmayışı (%9,1) ile çatışma ve şiddet ortamı (%8,8) gibi sorunlar da ön plana çıktı.
"Türkiye Geneli Gündem Araştırması Raporu Kasım 2024" başlıklı araştırma, yaş gruplarına göre sorun algılarında farklılık olduğunu da ortaya koydu. Yaş küçüldükçe ekonomik kriz ve işsizliği en önemli sorun olarak görenlerin oranında artış olduğu, Kürt sorununu Türkiye’nin en temel sorunu olarak görenlerin 55-64 yaş grubunda kümelendiği görüldü.
Ayrıca “Kürt sorununun ekonomik kriz/işsizlik sorununa ne ölçüde etki ettiğini düşünüyorsunuz” sorusuna katılımcıların %13’ü "Çok etkiliyor", %34’ü "Etkiliyor", %15,3’ü "Kararsızım", %20,8’i "Etkilemiyor", %9’u "Hiç Etkilemiyor", %8’i "Böyle bir sorun yok" yanıtını verdi.
BAHÇELİ'NİN DEM GRUBUYLA TOKALAŞMASI "OLUMLU"
Araştırmaya göre, Bahçeli’nin DEM Parti grubuyla tokalaşma hamlesi kamuoyunda olumlu karşılık buldu:
%43,7: Olumlu
%27,1: Olumsuz
%28,9: Kararsız
Parti seçmenleri arasında en yüksek olumlu görüş oranı %53,1 ile HDP/YSP seçmenlerinden geldi. AKP’ye oy verenlerin %46,9’u, MHP’ye oy verenlerin %51’i, CHP’ye oy verenlerin %31,4’ü girişimi olumlu bulduğunu belirtti. İYİP'e oy verenlerin %69,7’si, Zafer Partisine oy verenlerin tamamı, CHP’ye oy verenlerin %41,9’u ise tokalaşmayı olumsuz buldu.
ÇÖZÜM SÜRECİNE DÖNÜŞMESİNİ MÜMKÜN GÖRENLERİN ORANI DÜŞÜK
Bahçeli’nin adımının yeni bir çözüm ve müzakere sürecine dönüşme ihtimali sorulduğunda, katılımcıların yalnızca %27’si bunu mümkün gördüğünü belirtti. Katılımcıların %30’u "Hayır", %19’u "Kısmen", %14’ü "Kararsızım" derken, %8’i "Böyle bir sorun yok", %2’si ise "Fikrim yok" yanıtını verdi.
“Hayır” diyenlerin %39,8’i CHP, %27,3’ü İYİP, %26,4’ü MHP, %25’i YSP/HDP, %22,1’i AKP’ye oy veren katılımcılar.
HALK SAMİMİYET BEKLİYOR
Katılımcılar, “Devlet Bahçeli tarafından atılan adımların Kürt sorununda yeni bir çözüm ve müzakere sürecine evrilmesi için öncelikli olarak ne yapılmalı” sorusuna ise şöyle yanıt verdi:
%17,4: Taraflar birbirine karşı samimi olmalı ve güven vermeli
%11,8: Adalet/eşitlik ve hukuk tesis edilmeli
%8,9: Önce demokratikleşme olmalı
%7,3: PKK askeri operasyonlar ile bitirilmeli
%6,3: Toplumu barışa hazırlayacak etkinlikler planlanmalı
%5,7: İmralı tecridi kaldırılmalı/Öcalan serbest bırakılmalı
MHP OYLARNDA ÖNEMLİ BİR KAYIP YOK
Araştırma, Bahçeli’nin hamlesinin MHP oylarında önemli bir kayba yol açmadığını gösterdi. AKP (%4,8), CHP (%2,5) ve MHP (%1) oy kaybı yaşarken, DEM Parti (%0,9) ve İYİP (%0,4) oylarını küçük oranlarda artırdı.
Kaynak: Evrensel
