Anayasa Mahkemesi (AYM), Türkiye Cumhuriyeti'nin en üst düzeydeki yargı organlarından biridir.
Anayasanın temelini ve üstünlüğünü korumak, temel hak ve özgürlükleri güvence altına almak ve hukukun üstünlüğünü sağlamak amacıyla kurulmuştur.
AYM, 12 Eylül 1982 tarihinde yapılan Anayasa değişikliği ile kurulmuştur. 1982 Anayasası'nın 146. maddesine göre, AYM'nin görevi, Anayasa'nın uygulanmasını, temel hak ve özgürlüklerin korunmasını ve denetlenmesini sağlamaktır.
AYM, bireysel başvuru yolunu 2010 yılında yapılan Anayasa değişikliği ile açmıştır. Bu değişiklik ile birlikte, her Türk vatandaşı, Anayasa'da güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerinin ihlal edildiği iddiasıyla AYM'ye bireysel başvuruda bulunabilir.
AYM kararının uygulanmaması durumunda, AYM, ilgili kararını tekrar gözden geçirerek yeniden karar verebilir. Ayrıca, AYM, kararının uygulanmasını sağlamak için gerekli gördüğü tedbirleri de alabilir. Bu tedbirler arasında, ilgili makamlara tavsiyede bulunmak, karara uymamanın hukuki sonuçları hakkında bilgi vermek veya karara uymamanın suç teşkil ettiğini belirtmek yer alabilir.
AYM kararının uygulanmaması durumunda, ilgili makamlar da sorumlu tutulabilir. Örneğin, AYM kararının uygulanması için gerekli işlemleri yapmayan kamu görevlileri, disiplin veya cezai soruşturmaya tabi tutulabilir.
AYM kararının uygulanmaması, Türkiye Cumhuriyeti'nin hukuk devleti niteliğini zedeleyen bir durumdur. Bu nedenle, AYM kararlarına uyulması, hukukun üstünlüğü ilkesinin korunması açısından önemlidir.
AYM bireysel başvuru yolu ile Türkiye'de insan hakları alanında önemli gelişmeler yaşanmıştır. Bu yol ile, birçok temel hak ve özgürlük ihlali tespit edilmiş ve bu ihlallerin giderilmesi için gerekli adımlar atılmıştır.
