Avrupa Parlamentosu için 6-9 Haziran’da yapılan seçimlerden sonra pazartesi günü olağanüstü toplanan AB liderleri, birliğin yetkili kurullarının başına kimin getirileceği konusunda pazarlıklara başladı. İlk toplantıda bir sonuç alınamadı. Gündemde olan isimler üzerinde pazarlıklar 27-28 Haziran’da yapılacak AB Zirvesi’ne kadar devam edecek.
Alman basınında yer alan haberlere göre, olağanüstü zirvede en fazla konuşulan isimlerin başında AB Komisyonunun mevcut başkanı, Alman siyasetçi Ursula von der Leyen geliyor. Muhafazakar Avrupa Halk Partisi’nden (EVP) liste başı adayı da olan 65 yaşındaki von der Leyen, beş yıl daha komisyon başkanı kalmak istiyor. AP’de en büyük grup olan EVP de, von der Leyen’in komisyon başkanı olarak kalmasından yana.
Diğer partiler ise AB Komisyonu başkanlığına henüz bir isim önermiş değil. Başkanın aynı zamanda AP tarafından da seçilmesi gerekiyor. Geçtiğimiz beş yıl boyunca pek çok eleştirinin hedefinde olan von der Leyen’in AP’deki sosyal demokrat, yeşil ve liberal kesimlerden tam destek alamayacağı tahmin ediliyor. Von der Leyen, salt çoğunluk için gerekli olan 361 oyu aşırı sağcı, faşist İtalya’nın Kardeşleri partisinden almayı hedefliyor.
Daha önce Alman basınında yer alan haberlerde, hükümetin Ursula von der Leyen’i yeniden aday göstermeyeceği ileri sürülmüştü. Onun yerine Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock’un komisyon başkanlığına sunulacağı iddia edilmişti. Ancak seçimlerden EVP’nin güçlenerek, Yeşiller’in zayıflayarak çıkması bu seçeneği ortadan kaldırmış görünüyor. Von der Leyen’in son aylarda aşırı sağcı, faşist İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ile girdiği yakın ilişki Almanya’da pek çok kesim tarafından eleştiriliyor. “Campact” adlı kuruluş tarafından von der Leyen’in Meloni’nin desteğiyle yeniden komisyon başkanlığına seçilmesine karşı başlatılan imza kampanyasını dün itibariyle 111 bin kişi imzaladı.
KONSEY BAŞKANLIĞI VE DIŞ İŞLERİ TEMSİLCİLİĞİNE YENİ İSİMLER
AB zirvelerinin örgütlenmesi ve temsil misyonunu üstlenen AB Konseyi Başkanı Charles Michel’den boşalacak koltuk için ise Sosyal Demokratlar Portekiz eski Başbakanı Antonio Costa’nın ismi öne çıkıyor. Pazarlıklar sırasında muhafazakar Avrupa Halk Partisi temsilcileri Costa’nın görev süresinin 2.5 yıl olmasını, geri kalan 2.5 yılı da muhafazakar Hırvatistan Başbakanı Andrej Plenkovic’in üstlenmesini istiyor. Sosyal Demokratlar ise öneriye sıcak bakmıyor. Bu nedenle pazarlıkların son güne kadar devam etmesi bekleniyor.
AB’nin bir diğer önemli kurumu olan Dışişleri Yüksek Temsilciliği için İspanyol siyasetçi Joseph Borrell’in yerine Estonya Başbakanı Kaja Kallas’ı önerildi. Liberallerin önerdiği ve Ukrayna’ya her türlü desteğin verilmesini savunan Kallas’ın şansı oldukça fazla.
Koltuk pazarlığına sosyal demokratlar adına Almanya Başbakanı Olaf Scholz ve İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, Halk Partisi adına Polonya Başbakanı Donald Tusk ve Yunanistan Başbakanı Kyriakos Mitsotakis, liberaller adına Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Hollanda Başbakanı Mark Rutte katıldı. Bu arada Rutte’nin adı NATO genel sekreterliği için geçiyor. Macaristan Başbakanı Viktor Orban daha önce Rutte’nin genel sekreterliğine karşı çıkmıştı.
Maltalı siyasetçi Roberta Metsola’nın ise Avrupa Parlamentosu başkanı olarak kalması planlanıyor. Avrupa Halk Partisi üyesi 45 yaşındaki Metsola, 2022’nin başında AP Başkanı David Sassoli’nin hayatını kaybetmesinden sonra göreve başlamıştı. Kapalı kapılar arkasındaki pazarlıklara bağlı olarak Metsola’nın muhafazakarlar tarafından AB Konseyi başkanlığına da önerilebileceği ifade ediliyor.
27-28 Haziran’da yeniden bir araya gelecek AB liderlerinin, AB’nin önemli kurumlarını paylaşması bekleniyor. EVP, sosyal demokratlar ve liberaller arasında kurulan koalisyona yeşillerin de destek vermesi bekleniyor. Parlamentodaki aşırı sağ fraksiyolar EKR ve ID gruplarının AP’deki oylama sırasında ne yapacağı ise ancak seçimler sırasında görülebilecek. 720 sandalyeli AP’nin temmuz ortasında bir araya gelmesi bekleniyor.
Kaynak: Evrensel
